Het Amsterdam Centre is voortgekomen uit het Amsterdam Centre for the Study of the Golden Age, en staat onder leiding van kunsthistoricus Judith Noorman. Ze legt uit dat in de afgelopen tijd het begrip ‘Gouden Eeuw’ steeds meer in opspraak kwam.

De Gouden Eeuw ontgroeid

‘Het is niet zo dat er wordt gezegd: het is fout, je mag het niet meer gebruiken, het is over’, zegt Noorman. ‘Zo’n ontwikkeling gaat heel geleidelijk, zowel in de maatschappij als in de wetenschap.’

‘De term is problematisch, ook omdat mensen er een andere associatie bij hebben gekregen. Het begrip wordt steeds meer geassocieerd met een lofzang over de 17e eeuw en verbloeming van ongelijkheid’, legt ze uit. ‘Het sluit ook niet aan bij het onderzoek dat we doen, want we onderzoeken niet alleen de gouden kant van die tijd. Aan de UvA wordt ook onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld immigratie, slavernij en gender in de 17e eeuw. 'De Gouden Eeuw' vertelt maar een deel van het verhaal, ons interdisciplinaire onderzoek beslaat een veel ruimer gebied.  We zijn de term in die zin gewoon ontgroeid.’

Neutrale term

De nieuwe naam is recht voor zijn raap: Amsterdam Centre for Studies in Early Modernity. ‘Daar hebben we best even over getwijfeld’, zegt Noorman. ‘We dachten er eerst over na om het centrum naar iemand te vernoemen. Maar moet het dan een man zijn of een vrouw? En zijn er überhaupt mensen van onberispelijke reputatie in de 17e eeuw? Naar onze huidige maatstaven eigenlijk niet.’

‘Zo kom je al snel in een soort doodlopend gebied. We hebben er nu voor gekozen om een neutrale term te gebruiken waarbij we ook meer vrijheid hebben nemen om naar de 16e en 18e eeuw en naar andere gebieden uit te wijken.’

Object Colloquium-lezingen

Op de website van het centrum is informatie te vinden over de specialisten die bij het centrum zijn aangesloten en wat zij doen. Met de naamverandering is ook een nieuwe reeks lezingen in het leven geroepen. In de Object Colloquium-serie analyseren onderzoekers individuele objecten om de vroegmoderne geschiedenis opnieuw te bestuderen en te bediscussiëren.

'Iedere lezing heeft een object of product als vertrekpunt, zoals kaas, blauw papier of schelpen. Dat doen we om de vroegmoderne geschiedenis samen en met een nieuwe blik opnieuw te verkennen.’